กำเนิดของสปีชีส์ และ วิวัฒนาการของมนุษย์

กำเนิดของสปีชีส์

คำนิยามของสปีชีส์ทางชีววิทยา (Species as defined by biological concept) เป็นหลักการที่สำคัญ และได้รับการยอมรับมากที่สุด เสนอโดย Ernt Mayr ซึ่งคำนิยามดังกล่าว หมายถึง

สิ่งมีชีวิตที่เป็นสปีชีส์เดียวกันต้องผสมพันธุ์กันได้ในธรรมชาติ และให้กำเนิดลูก ที่สามารถผสมพันธุ์ได้เพื่อถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมจากรุ่นสู่รุ่น

ตัวอย่างเช่น ม้า กับ ลา สามารถผสมพันธุ์กันได้แต่ได้ลูกที่เป็นหมัน เพราะ ม้ามีโครโมโซม 64 คู่ ลา มีโครโมโซม 62 คู่

วิธีป้องกันการสืบพันธุ์ข้ามสปีชีส์ก่อนสืบพันธุ์

• การแยกกันโดยลักษณะและโครงสร้างของอวัยวะสืบพันธุ์
• การแยกกันทางสรีระของเซลล์สืบพันธุ์ เช่น สเปิร์มของสปีชีส์ 1 เอนไซม์ไม่สามารถเจาะทะลุ ไข่ ของอีกสปีชีส์ 1
• การแยกทางช่วงเวลาที่ผสมพันธุ์ ยุงชนิดหนึ่งหากินและผสมพันธุ์ตอนกลางวัน ส่วนอีกชนิดหนึ่งหากินและผสมพันธุ์ตอนกลางคืน
• การแยกกันโดยพฤติกรรมในการผสมพันธุ์ นกชนิดหนึ่งมีเสียงร้องอีกแบบหนึ่ง
• การแยกกันทางที่อยู่อาศัย
  
  

วิธีป้องกันการสืบพันธุ์ข้ามสปีชีส์หลังสืบพันธุ์

• ลูกผสมตายก่อนเป็นตัวเต็มวัย (nonviable hybrid)
• ลูกผสมไม่สามารถสืบพันธุ์ได้ (sterile hybrid)
• ลูกผสมรุ่นต่อไปอ่อนแอลงเรื่อย ๆ จนไม่สามารถสืบพันธุ์ได้ในที่สุด (terminal hybrid)
  
  

ทั้งนี้สปีชีส์สามารถอธิบายได้ด้วยหลักการอื่น ๆ ดังนี้

Speciation หรือ การเกิดสปีชีส์ใหม่

มีแนวคิดหลัก 2 แนวคิด ได้แก่

1.  การเกิดสปีชีส์ใหม่จากการแบ่งแยกทางภูมิศาสตร์ (Geographical speciation)

เกิดขึ้นเมื่อกลุ่มประชากรของสิ่งมีชีวิตชนิดเดียวกัน มีอุปสรรคทางธรรมชาติกั้นขวางแบ่งแยกกลุ่มประชากรเป็นกลุ่มประชากรย่อย ๆ เช่น การมีแม่น้ำขวางกั้น การแบ่งแยกของผิวเปลือกโลก (geographical barriers) ทำให้ไม่มีการถ่ายทอด genetic variation ระหว่างกลุ่มประชากร ไม่มีการถ่ายเทยีนระหว่างกลุ่มประชากร เกิดการกลายพันธุ์และการคัดเลือกโดยธรรมชาติ ภายในกลุ่มประชากรย่อย ๆ จนระยะเวลาผ่านไปนานกลุ่มประชากรที่ถูกแยกไม่สามารถผสมกันได้อีกจึงเกิดเป็นสปีชีส์ใหม่ หากประชากร 2 ฝั่งมาพบกันและยังสามารถเกิดลูกผสมและสืบพันธุ์ได้ หมายความว่า กลไกการแยกกันทางสืบพันธุ์ยังไม่สมบูรณ์ และการเกิดสปีชีส์ใหม่ยังไม่สมบูรณ์

2.  การเกิดสปีชีส์ใหม่ในเขตภูมิศาสตร์เดียวกัน (Sympatric speciation) 

เกิดขึ้นเมื่อกลุ่มประชากรของสิ่งมีชีวิตเดียวกัน บางส่วนเกิดการกลายพันธุ์ เช่น มีการเพิ่มหรือลดจำนวนชุดของโครโมโซม จึงทำให้ไม่สามารถผสมพันธุ์กับสิ่งมีชีวิตชนิดเดิมได้ เกิดวิธีการแยกกันทางสืบพันธุ์ ซึ่งการเกิดสปีชีส์ใหม่โดยหลักการนี้ส่วนมากมักเกิดกับพืช 

วิวัฒนาการของมนุษย์ (Human Evolution)

จากการเปรียบเทียบทางโครงสร้างกระดูก และหลักฐานทาง DNA  โดยพบซากฟอสซิลที่สมบูรณ์ที่ตอนเหนือของเอธิโอเปีย ถูกตั้งชื่อว่า Lucy ทำให้สันนิษฐานว่าบรรพบุรุษของมนุษย์มาจากสายพันธุ์ Australopithecus และ Homo เมื่อประมาณ 2 ล้านปี โดยแยกจากบรรพบุรุษที่เป็นลิงเมื่อ 5 ล้านปีก่อน

Australopithecus ได้วิวัฒนาการมาเป็น Homo habilis เมื่อ 1 ล้านปีที่แล้ว แล้ววิวัฒนาการเป็น Homo erectus, Homo neanderthalensis และ ที่เหลือรอดในปัจจุบัน Homo sapiens

สมมติฐานของการเกิด Homo sapiens  

มี 2 แนวคิดหลัก

1. Homo sapiens มีวิวัฒนาการมาจาก homo erectus ทั่วโลก แล้วค่อย ๆ วิวัฒนาการมาเป็นมนุษย์ยุคปัจจุบัน

2. Homo sapiens มนุษย์ปัจจุบันมีบรรพบุรุษมาจาก Homo sapiens ทั้งหมด ที่ได้อพยพออกจากแอฟริกาเมื่อ 100,000 ปีที่แล้ว การเพิ่มจำนวนของมนุษย์ Homo sapiens ทำให้เกิดการสืบพันธุ์ของ Homo erectus ปัจจุบันหลักฐานทางชีวโมเลกุลและหลักฐานทางโครงสร้างสนับสนุนสมมติฐานนี้